Νέος ΚΕΝΑΚ 2017 – Τι αλλάζει;

Με την Αρ. ΔΕΠΕΑ/οικ. 178581 των Υπουργών Οικονομικών και Περιβάλλοντος και Ενέργειας, εγκρίθηκε ο νέος Κανονισμός Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ), ο οποίος δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ Β’ 2367/12-7-2017.

Μπορείτε να ανακτήσετε το πλήρες κείμενο του νέου Κανονισμού, κάνοντας κλικ εδώ: ΚΕΝΑΚ 2017.

Πρόκειται για μια εξέλιξη του παλαιότερου Κανονισμού, με βελτιώσεις και εμπλουτισμό σε επιμέρους άρθρα, και μια μικρή μεταβολή των απαιτήσεων προς το αυστηρότερο, για τα νέα κτίρια.

Ο νέος Κανονισμός ισχύει από την ημερομηνία εγκρίσεως με Υπουργική Απόφαση, νέων Τεχνικών Οδηγιών (ΤΟΤΕΕ). Κατά την ημερομηνία συγγραφής αυτού του άρθρου, δεν έχουν εγκριθεί νέες ΤΟΤΕΕ, συνεπώς εξακολουθεί να ισχύει ο προηγούμενος Κανονισμός ΚΕΝΑΚ.

Στο παρόν άρθρο θα εστιάσουμε κυρίως στις αλλαγές που φέρνει ο νέος ΚΕΝΑΚ στις προδιαγραφές και τις τεχνικές απαιτήσεις των κτιρίων, δεν θα ασχοληθούμε με θέματα που άπτονται της σύνταξης της Μελέτης Ενεργειακής Απόδοσης (ΜΕΑ) και της διενέργειας Ενεργειακής Επιθεώρησης για την έκδοση Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ).

• Ένα βασικό στοιχείο που διακρίνουμε στον νέο ΚΕΝΑΚ, είναι ο διαχωρισμός των νέων κτιρίων, από τα υφιστάμενα. Σε διάφορα επιμέρους άρθρα, υπάρχει μια ελαφρώς διαφορετική αντιμετώπιση στα υφιστάμενα – ριζικώς ανακαινιζόμενα, σε σχέση με τα νέα. Αυτό είναι λογικό, καθώς για τα νέα θεσπίζονται νέες αυστηρότερες τιμές στις απαιτήσεις θερμοπερατότητας, που δεν υπήρχαν κατά την περίοδο κατασκευής των υφισταμένων κτιρίων ακόμα και αν έγιναν σύμφωνα με τις διατάξεις του παλαιού ΚΕΝΑΚ.
  Δεν είναι λογικό λοιπόν, να απαιτείται για μια ανακαίνιση σε ένα κτίριο με παλιό ΚΕΝΑΚ, να γίνει και ενεργειακή αναβάθμιση σύμφωνα με τις απαιτήσεις του νέου!
  Μια σημαντική παράμετρος, που αναφέρεται σε αρκετά άρθρα, όσον αφορά τα ανακαινιζόμενα κτίρια, είναι ότι η συμμόρφωση με τις νέες απαιτήσεις θα γίνεται εφόσον είναι τεχνικά, λειτουργικά και οικονομικά, εφικτό (Άρθρο 7 – παρ. 5).
• Μια διαφοροποίηση σε σχέση με τον παλαιό ΚΕΝΑΚ είναι ότι οι υπολογισμοί για την ενεργειακή απόδοση, γίνονται ξεχωριστά για κάθε κύρια χρήση των επιμέρους κτιριακών μονάδων (Άρθρο 5 – παρ. 5).
• Στον Πίκακα Β.1 που αφορά τους συντελεστές μετατροπής της τελικής κατανάλωσης σε ενέργεια του κτιρίου σε πρωτογενή ενέργεια, έχουν προστεθεί σαν πηγές η Τηλεθέρμανση από θερμικούς σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής και η Τηλεθέρμανση από ΑΠΕ.
• Στις Ελάχιστες Προδιαγραφές Κτιρίων, ο Πίνακας Γ.1. (Μέγιστος επιτρεπόμενος συντελεστής θερμοπερατότητας δομικών στοιχείων ανά κλιματική περιοχή, για νέα κτίρια) έχει γίνει εξαιρετικά πιο αναλυτικός, περιγράφοντας πληρέστερα τα στοιχεία που μπορεί να αποτελούν το κέλυφος ενός κτιρίου.
• Οι τιμές των συντελεστών του ανωτέρω πίνακα, έχουν διαφοροποιηθεί προς το αυστηρότερο σε σχέση με τον προηγούμενο ΚΕΝΑΚ, κατά ένα ποσοστό της τάξης του 10%, σχεδόν για όλες τις κατηγορίες δομικών στοιχείων.
• Για τα υφιστάμενα κτίρια εισάγεται ο πίνακας Γ.2. όπου οι αντίστοιχες τιμές επί της ουσίας διατηρούνται, όπως στον προηγούμενο ΚΕΝΑΚ.Για παράδειγμα, στο δομικό στοιχείο “Τοίχος σε επαφή με τον εξωτερικό αέρα”, που αφορά ιδιαίτερα τα προϊόντα της εταιρείας μας, οι τιμές είναι:

• Ομοίως, έχουν μεταβληθεί προς το αυστηρότερο οι τιμές του Μέγιστου επιτρεπόμενου μέσου συντελεστή θερμοπερατότητας (Um), ανά κλιματική ζώνη, για τα νέα κτίρια, ενώ διατηρούνται οι τιμές του παλαιού ΚΕΝΑΚ για τα υφιστάμενα (Πίνακες Γ.3, Γ.4, Διαγράμματα Γ.1, Γ.2).

• Εισάγεται, όσον αφορά την κάλυψη αναγκών σε ΖΝΧ, η έννοια του κτιρίου χαμηλής ζήτησης, καθώς και η περίπτωση ανακυκλοφορίας ΖΝΧ με χρήση κυκλοφορητή (απαιτείται χρήση κυκλοφορητή ρυθμιζόμενων στροφών βάσει ζήτησης, με σταθερό Δp).

• Επαναλαμβάνεται (ισχύει από τις παλιές ΤΟΤΕΕ) η υποχρέωση χρήσης θερμιδομέτρησης, όπου χρειάζεται κατανομή δαπανών. Εισάγεται όμως και η έννοια του ελέγχου των τερματικών μονάδων μέσω θερμοστατών χώρου και θερμοστατικών βαλβίδων, ανά λειτουργικό χώρο (Άρθρο 8 – παρ. 3.1.4)

• Εισάγεται μέσα στον νέο Κανονισμό η έννοια της ελάχιστης φωτιστικής απόδοσης (60lm/W) για τα κτίρια του τριτογενούς τομέα, καθώς και η απαίτηση ελέγχου του φωτισμού με ξεχωριστούς διακόπτες (παρ. 3.1.5)

• Εισάγονται δυο νέες παράγραφοι που αφορούν τα τεχνικά συστήματα ενός κτιρίου:

  – Προβλέπεται ο βαθμός αυτοματισμού αναλόγως της επιφάνειας και της χρήσης του κτιρίου (παρ. 3.1.6)

  – Θεσπίζεται η απαίτηση κάθε επιμέρους τεχνικό στοιχείο του κτιρίου, να συμμορφώνεται με τις απαιτήσεις των Κανονισμών της Ε.Ε. βάσει των Οδηγιών 2009/125/ΕΚ, 2010/30/ΕΕ, 2012/27/ΕΕ.

• Σε περίπτωση που δεν είναι δυνατή η εφαρμογή των ανωτέρω, απαιτείται επαρκής τεχνική τεκμηρίωση.

• Οι γενικές απαιτήσεις του λεγόμενου “κτιρίου αναφοράς” παραμένουν οι ίδιες, ενώ εισάγονται κάποιοι νέοι ορισμοί και περιγραφές, αποσαφηνίζοντας περιπτώσεις όπως η χρήση διαφορετικών συστημάτων θέρμανσης/κλιματισμού στο ίδιο κτίριο, κ.α.

Μια παρατήρηση, καθώς έχει διαπιστωθεί στην σχετική αρθρογραφία, ότι οι απαιτήσεις που ορίζονται στο κτίριο αναφοράς του ΚΕΝΑΚ 2017 είναι όμοιες με αυτές του ΚΕΝΑΚ του 2010, ενώ για κάποια επιμέρους συστήματα (πχ. Λέβητες συμπύκνωσης, ΚΚΜ κ.α.) έχουν εκδοθεί νέοι κανονισμοί, με αυστηρότερες απαιτήσεις, στις οποίες τα συστήματα που κυκλοφορούν στην αγορά πρέπει να συμμορφώνονται. Αυτό πράγματι ισχύει, ωστόσο ο νέος ΚΕΝΑΚ δεν θέτει ως ελάχιστη απαίτηση για τα επιτρεπόμενα συστήματα του νέου κτιρίου τις τιμές του κτιρίου αναφοράς γενικά, καθώς το κτίριο αναφοράς είναι ένα ιδεατό κτίριο όμοιο με το κτίριο που μελετούμε, με κάποια “ελάχιστα” τεχνικά χαρακτηριστικά, επί του οποίου υπολογίζεται η ενεργειακή απόδοση του πραγματικού κτιρίου με τα πραγματικά τεχνικά χαρακτηριστικά.
Εννοείται ότι το νεοανεγειρόμενο ή ριζικά ανακαινιζόμενο πραγματικό κτίριο, δεν μπορεί να υπολείπεται τεχνικών χαρακτηριστικών από το κτίριο αναφοράς, γι’ αυτό και αναφέρεται στο Άρθρο 8 παρ. 4 του νέου Κανονισμού ότι “Κατά τα λοιπά ισχύουν οι προδιαγραφές του κτιρίου αναφοράς, όπως αυτές καθορίζονται στο άρθρο 9 της παρούσας, και εξειδικεύονται περαιτέρω σε σχετική ΤΟΤΕΕ”.
Εξάλλου, θυμίζουμε και την αμέσως προηγούμενη παράγραφο (Άρθρο 8 παρ. 3.2) “Σε κάθε περίπτωση, τα επιμέρους τεχνικά συστήματα του εξεταζόμενου κτιρίου ή κτιριακής μονάδας συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις που ορίζονται στους εφαρμοστικούς κανονισμούς που εκδόθηκαν στο πλαίσιο των Κοινοτικών Οδηγιών 2009/125/ΕΚ και 2010/30/ΕΕ, όπως αυτές τροποποιήθηκαν με την Οδηγία 2012/27/ΕΕ”.
Συνεπώς, κατά την γνώμη μας η υποχρέωση συμμόρφωσης με τις απαιτήσεις των ισχυόντων νέων Ευρωπαϊκών Κανονισμών, δεν αίρεται από την υιοθέτηση χαμηλότερων προδιαγραφών, στο κτίριο αναφοράς.

Είμαστε λοιπόν εν αναμονή της έκδοσης και έγκρισης των νέων Τεχνικών Οδηγιών ΤΕΕ (ΤΟΤΕΕ), για την άμεση εφαρμογή του νέου ΚΕΝΑΚ.

Παναγιώτης Κ. Παναγιωτόπουλος
Μηχανολόγος Μηχανικός ΕΜΠ

για την
Παναγιωτόπουλος Κεραμοτουβλοποιία ΑΒΕΕ